Brandveiligheidskast type 90 met 90 minuten brandwerendheid geldt als de Europese veiligheidsstandaard
Veilige opslag van gevaarlijke stoffen op je lab begint met keuze voor de juiste brandveiligheidskast. Maar daar eindigt het niet mee. Minstens zo belangrijk zijn opslag van de juiste stoffen en periodiek onderhoud om het functioneren te garanderen. Voldoet jouw lab aan deze voorwaarden en sla je gevaarlijke stoffen op volgens de richtlijnen van PGS15? Check deze 5 do’s en don’ts.
Een brandveiligheidskast is geen gewone opbergkast, maar een gecertificeerd veiligheidssysteem voor het veilig opslaan van gevaarlijke stoffen. Door de juiste kastkeuze, juist gebruik, correcte plaatsing, en regelmatige controle blijf je aan de norm voldoen en houd je de veiligheid in eigen hand. Heb jij je zaakjes op orde? Doe de check met tips van Patricia de Boer, verkoopadviseur bij DENIOS.
1. Kies de juiste gecertificeerde kast voor de toepassing
Niet elke kast is geschikt voor elke stof. Sla je brandbare vloeistoffen op? Kies een EN 14470-1 gecertificeerde kast. Sla je gasflessen op, kies dan voor een EN 14470-2 gecertificeerde kast. Wil je lithium-ionbatterijen veilig opbergen? Kijk dan naar de richtlijnen in de PGS37-2 en het keurmerk VDMA24994.
Controleer ook of hij voldoet aan de richtlijnen beschreven in de PGS15 en of de juiste maatregelen zijn genomen om de risico’s van de opslag van verpakte, gevaarlijke stoffen beheersbaar te maken. De Boer: “Denk in het kader van de PGS15 verder dan alleen aan kasten. We adviseren preventief DENSORB-absorptiematten op de legborden te leggen; daar kan zeker een liter vloeistof per mat mee opgenomen worden bij een eventuele lekkage. Zo voorkom je dat een ‘spill’ problemen kan veroorzaken en bijvoorbeeld op de vloer lekt.”
2. Leg per kast vast wat erin mag
Het is een open deur, maar chemicaliën die heftig met elkaar kunnen reageren, doe je nooit in dezelfde kast. Dus nooit zuren en logen bij elkaar. Daar heb je aparte zuren- en logenkasten voor. En gebruik lekbakken. Bij menig lab is dit een blinde vlek.
De Boer: “Heftige stoffen, zoals zwavelzuur, zet je beter in een opvangbakje. Je kunt speciale bestellen die exact op de legborden passen. Belangrijk is verder dat je compartimenteert. Brandbare vloeistoffen die snel met elkaar reageren, niet naast elkaar zetten. Dan heb je bij lekkage zó een reactie of zelfs ontploffing. We hebben een ADR-checker ontwikkeld – een app – waarmee je zo ziet of stoffen wel of niet bij elkaar in de kast mogen.
De Boer heeft nog een handig trucje om de juiste lekbak te kiezen. “De producent heeft goed nagedacht over wat het juiste verpakkingsmiddel is voor zijn stoffen. Is het product in rvs verpakt, kies dan voor een rvs-opvangbak. Is die van kunststof, idem dito. Kijk verder goed naar de gevarentekens op de verpakkingen. Hulpmiddelen om te bepalen wat er in de kast mag, zijn verder de MSDS-bladen [Material Safety Data Sheets, red.] en de verplichte etikettering met pictogrammen. Je kast juist indelen is een kwestie van bewustwording. Bij onderhoud van de kast maken onze monteurs de gebruikers daarom alert op de juiste inrichting en indeling.”
“Heftige stoffen, zoals zwavelzuur, zet je beter in een opvangbakje”Patricia de Boer, verkoopadviseur bij Denios
3. Let op de brandwerendheidsklasse
De EN 14470-1 verdeelt veiligheidskasten in vier klassen, waarbij type 90 met 90 minuten brandwerendheid de Europese veiligheidsstandaard is. Dit type kast biedt bij een calamiteit voldoende tijd om te evacueren en hulpdiensten veilig toegang te bieden voordat de situatie onbeheersbaar wordt. Types 30 en 60 zijn onder voorwaarden ook goede opties. De Boer: “Ik zou in het lab minimaal 60 minuten brandwerendheid nemen. In een kast met brandwerendheid van 30 minuten kun je slechts een beperkt aantal stoffen opslaan.”
De brandwerendheid bepaalt ook hoeveel kasten er op een verdieping mogen staan. “Bij 30 minuten brandwerendheid mogen er maar 2 per verdieping staan; bij 90 minuten kun je er meerdere plaatsen.”
“Beter is het periodiek onderhoud door een externe partij te laten doen”Patricia de Boer, verkoopadviseur bij Denios
4. Zorg voor periodiek onderhoud
Zorg dat ventilatie- of filtersystemen naar behoren functioneren, zodat eventuele explosieve dampen in de kast onder de grenswaarden blijven. De EN 14470 eist dat zelfsluitende ventilatieopeningen automatisch sluiten bij 70 °C (+/- 10 °C). Vraag aan De Boer hoe vaak dit moet: “Volgens PGS15 is het niet verplicht; wel word je als werkgever geacht ervoor te zorgen dat je medewerkers veilig kunnen werken. De Arbowetgeving zegt dat je periodiek moet controleren. Wij bevelen 1 x per jaar aan. We checken onder meer of de deuren goed sluiten, of de ventilatie nog naar behoren werkt, en of de zekeringen voor het automatisch sluiten in orde zijn.
Zelf checken? “Ja, dat kan, bijvoorbeeld door je eigen facilitaire dienst, mits ze de kennis hebben en ze een rapportage kunnen overleggen. Beter is het dit door een externe partij te laten doen.”
5. Ga voor extra veilig met automatische deursluiting
Bij de nieuwe generatie veiligheidskasten sluiten de deuren automatisch binnen 20 seconden bij brandtemperaturen rond 50 °C. Verplicht is het niet, veiliger wel.
“Kasten met vleugeldeuren vallen ook automatisch dicht, maar dat is meer iets wat je in de industrie ziet. In het lab ga je meer en meer toe naar de kasten met een automatische deursluiting. In de PGS37 staat dat de deuren zelfsluitend moeten zijn óf een licht- en geluidsignaal moeten geven als deze open staan. Overigens is automatische deursluiting verplicht voor lithium-ion kasten binnen de PGS37.”
1. Sla nooit onverenigbare stoffen bij elkaar op
Zuren en logen, of oxidatoren en brandbare vloeistoffen, mogen nooit samen in één kast, maar moeten in aparte kasten. Twijfel je of de juiste stoffen in de juiste kast hebt staan? Gebruik dan de DENIOS ADR-klassen checker app. “Die tool werkt bij elk merk kast.”
“Schoonmaakmiddelen bewaar je natuurlijk niet bij je chemicaliën, en ook geen explosieven als vuurwerk of radioactieve stoffen, hoe veilig verpakt ze ook zijn”Patricia de Boer, verkoopadviseur bij Denios
2. Deze stoffen of producten mogen absoluut niet in een veiligheidskast
Het is logisch, maar je schoonmaakmiddelen bewaar je niet bij je chemicaliën, en ook geen explosieven als vuurwerk of radioactieve stoffen, hoe veilig verpakt ze ook zijn. Voor deze categorie stoffen of producten gelden aparte voorschriften en speciale opslagruimten. “Je moet daar ook rekening mee houden, mocht je een inspectie krijgen. Weet dat je voor deze stoffen een ander type kast moet kiezen.”
3. Zet je kast niet te vol
Er zijn grenzen aan de capaciteit van een brandveiligheidskast. Bedenk dat de legborden een beperkte opvangcapaciteit hebben bij morsen of lekken. De Boer: “De vuistregel is per legbord maximaal 150 kilo belasting bij een 90-minuten-kast. Bovendien mag je in zijn totaliteit niet meer dan 250 liter in de kast opslaan. Prop je de kast te vol, dan loop je meer risico dat stoffen met elkaar kunnen reageren en ook op morsen.
4. Investeren zonder plan
Sta je voor de aankoop van een kast of kasten? Inventariseer eerst goed wat je gaat opslaan en hoeveel, dan kun je berekenen wat voor type en hoeveel kasten er nodig zijn. “Overleg dit met je leverancier.”
En De Boer heeft nog een tip: “Is er heel weinig ruimte, en je wilt toch een grote brandveiligheidskast plaatsen, kies dan voor kasten met vouwdeuren. Dat is praktisch op krappe plekken en smalle doorgangen; je kunt overal goed bij.”
“Een recirculatiefilter, UFA, is een goede mobiele oplossing, en plug & play”Patricia de Boer, verkoopadviseur bij Denios
5. Plaats je kast niet ergens in een hoekje
Los van dat dit onpraktisch is, moeten de deuren altijd volledig open kunnen. Zorg ervoor dat de kast geaard is en op een stabiele ondergrond staat. Kies een plek die van nature voldoende kan ventileren als de kast opengaat. De Boer: “Je kunt kiezen voor een actiefkoolfilter om die tijdens periodiek onderhoud te laten vervangen. Een recirculatiefilter, UFA, is een goede mobiele oplossing, en plug & play. Deze kan ook in of bij een onderbouwkast onder de VARIO-Flow (werkplek voor gevaarlijke stoffen) of zuurkast geplaatst worden, of los op het werkblad met een behuizing, zodat die dampen niet in de ruimte komen. Kies je niet voor deze oplossingen, zorg dan dat er adequate ventilatie is. Dat kan bijvoorbeeld de facilitaire dienst verzorgen.”
Onderbouwkasten benutten de ruimte onder het werkblad en bieden directe opslag van veelgebruikte brandbare stoffen.
Ze zijn ook praktisch, want alles wat je nodig hebt qua chemicaliën staat binnen handbereik. Ze kunnen ook onder VARIO-Flows en zuurkasten geplaatst worden. Een uitkomst als je weinig ruimte hebt in je lab. Let op voldoende ventilatie.
EN 14470-1 is de Europese norm voor brandveiligheidskasten die worden gebruikt om brandbare vloeistoffen veilig op te slaan in werkruimtes. De norm stelt eisen aan de constructie, brandwerendheid, ventilatie en lekopvang van de kast.
Dit zijn de belangrijkste onderdelen:
Kortom:
De EN 14470-1 garandeert veilige opslag van brandbare vloeistoffen door streng geteste, brandwerende kasten — essentieel voor bescherming, naleving en bedrijfsveiligheid.
“Lekkages van gevaarlijke stoffen 24/7 opsporen met IoT-technologie”
Vat op labveiligheid met 24/7 monitoring
Lekkage detecteren met 24/7 online monitoringssysteem
