Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur | Foto: Finn Hentzepeter
Hoe veilig zou je jouw laboratorium willen bestempelen, in de wetenschap dat het je soms ontbeert aan de laatste kennis en inzichten over blootstellingsrisico’s, de nieuwste richtlijnen rond gevaarlijke stoffen, en hoe je veiligheid borgt in een managementsysteem?
Ja, veiligheid en met name veilig werken in het laboratorium staat al jaren hoog op de agenda, maar ik geef het je te doen dit perfect onder controle te krijgen en in te bedden in een veiligheidscultuur. Bij dit laatste komt heel wat kijken. Het betekent dat veiligheid binnen de organisatie gedragen wordt. Dat dit bij al je collega’s een tweede natuur is en dat je samen stappen blijft zetten in het veiliger maken van je laboratoria. Veiligheid is ook een vak apart. Het vereist kennis van zaken. Het vakgebied is zo breed, dat je onmogelijk alles kunt weten als labmanager, ook niet als veiligheidsfunctionaris. Je zult altijd advies moeten blijven inwinnen.
Voorbeeldje. Ik kreeg een vraag van een van onze lezers over hoe formaldehyde veilig over te gieten, te bewaren en af te voeren op een pathologielab. Je zou verwachten dat iemand die daar werkt, dit wel weet, maar niets is minder waar. Dit geeft al aan dat er niet over nagedacht was hoe dit veilig te doen. Het kon dan ook haast niet anders, dan dat dit met risico’s gepaard ging.
“Als je het ruikt, weet je dat je het inademt en dus blootgesteld wordt aan deze carcinogene stof”
Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur
Ik herinner me jaren geleden dat ik een pathologielab bezocht waar ze speciale afzuigtafels hadden geïnstalleerd om de dampen af te zuigen die van dit gevaarlijke goedje vrijkomen. De analist die ik sprak was er echter niet gerust op dat dit voldoende was. Ze was zwanger en ze rook nog steeds die geur, ondanks de investering in deze voorziening. En als je het ruikt, weet je dat je het inademt en dus blootgesteld wordt aan deze carcinogene stof (carcinogeniteit IARC-klasse groep 1 voor de mens).
“Belangrijker nog: de analiste in kwestie bleef bezorgd”
Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur
Dan kan een Arbo-meting wel uitwijzen dat risico’s aanvaardbaar zijn, maar ik kan me heel goed voorstellen dat dit voor haar een reden was om een andere functie te zoeken. Ze had moeite haar zorgen bij haar leidinggevende aan te kaarten, want er was immers zo veel geïnvesteerd en dus was er geen probleem. In zo’n geval is er zeker geen sprake van een veiligheidscultuur. In feite is er met de installatie afgevinkt dat het risico is weggenomen, maar dat is maar de vraag. En belangrijker nog: de analiste in kwestie bleef bezorgd.
“Wat vroeger acceptabel was, is dit nu wellicht niet meer”
Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur
Samenvattend: niet alles is perfect op veiligheidsvlak. Positief is dat het bewustzijn is gegroeid dat de medewerkers goed beschermd moeten worden tegen de impact van langdurige blootstelling aan lage concentraties schadelijke stoffen, micro-organismen, of straling. Feit is dat dit vakgebied zich blijft ontwikkelen en we nieuwe inzichten krijgen.
Wat vroeger acceptabel was, is dit nu wellicht niet meer. Daarom is het cruciaal je kennis op dit vlak up-to-date te houden. Er zijn veel cursussen, die worden ook goed bezocht, er zijn kundige adviseurs die je kunt inschakelen, en binnenkort hebben we weer het LabSafety event. Een uitgekiend moment om je kennis over veiligheid aan te scherpen en met collega’s ervaringen uit te wisselen.
Ik raad iedereen aan die op de hoogte wil zijn van de laatste ontwikkelingen over veilig werken in laboratoria ‘LabSafety Event’ op 20 mei in Vianen te bezoeken. Heel praktisch ingestoken. Fris je kennis over veiligheid op en ga daarna direct aan de slag met het nog veiliger maken van je eigen lab.