Vincent Hentzepeter, hoofdredactie | Foto: Finn Hentzepeter
Altijd geleerd dat je uit een steekproef van n=3 absoluut geen conclusies mag trekken. Nu ben ik geen wetenschapper, dus ik doe het lekker toch. Ik zeg dat de informatiehonger naar labveiligheid groter is dan ooit.
tk1 Eerst maar eens op basis van n=3. In 2022 kwamen er zo’n 200 bezoekers af op het evenement LabSafety van FHI. In 2023 was dat aantal zo’n 250, en de post-covid effecten waren er toen wel uit. Nu, 20 mei jl., ging het event over de 300 bezoekers heen. Ja, n=3, maar met zo’n steile curve durf ik het wel aan te beweren dat het veiligheidsbewustzijn in de labs groeit en nog steeds groeiende is.
Er is echt kennishonger naar de praktische uitvoerbaarheid van veiligheid in het lab, zoals het maken van een risico-inventarisatie of hoe je een veiligheidscultuur in je organisatie verankert. De sessies die hieraan gewijd waren zaten bomvol. Deze locatie in Vianen wordt al haast te krap, zou je denken.
“De tijd van ‘ach, die poeders weeg ik wel even af, zo veel kwaad kan dat niet’ laten we hopelijk snel achter ons”
tk2 Slimme mobiele oplossingen voor labveiligheid
Dat labs flink investeren in veiligheid werd op de exposantenmarkt bevestigd door diverse leveranciers. Ze krijgen veel aanvragen, breiden uit met nieuw personeel, en laboratoria zoeken naar oplossingen waarmee ze snel acute veiligheidsknelpunten kunnen oplossen.
Zo is er veel interesse voor mobiele applicaties. Denk aan veilige werkplekken die je op wieltjes door het lab kunt rijden. Zo kun je flexibeler opereren en hoeft er niet eerst een infrastructuur aangelegd te worden. Dit principe kan ook voor veiligheidskasten. Als die niet aangesloten kunnen worden op een luchtkanaal, is een mobiele afzuigunit een optie. Die kan met zijn filtersysteem wel tot 1,5 jaar de kwalijke afgezogen dampen neutraliseren.
Ook steeds vaker zie je kleine handzame kastjes met afzuiging, een soort vitrines voor bijvoorbeeld het afwegen van poeders van gevaarlijke stoffen of om in containment te kunnen werken als je niet de beschikking hebt over een microbiologisch veiligheidskabinet. Dus de tijd van ‘ach, die poeders weeg ik wel even af, zo veel kwaad kan dat niet’ laten we hopelijk snel achter ons. Herhaalde blootstelling aan gevaarlijke stoffen door de week heen, tientallen jaren lang – dat wil je gewoon niet. Niet voor jezelf en niet voor je medewerkers.
tk3 Het heeft ook alles te maken met een andere visie op veiligheid. Die van de intrinsieke veiligheid, veel effectiever dan symptoombestrijding. Om het plat te slaan: doe jij in je lab aan labveiligheid omdat het moet, of is het onderdeel van je veiligheidscultuur? Vinkjes zetten en elk jaar bibberen als er weer een audit komt, is ook een manier om je veiligheid te borgen…
Veiligheid als cultuur, niet als verplichting
Veel beter is het uiteraard als veilig werken in je organisatie ingebakken zit. Natuurlijk is een veiligheidscultuur er niet van de ene op de andere dag, het is een kwestie van jarenlang opbouwen. Zeker weten pluk je daar uiteindelijk de vruchten van. Niet in de laatste plaats omdat je zo ook je lab een prettigere plek maakt om te werken. Je mensen voelen zich beschermd, serieus genomen. En nemen zelf het voortouw, omdat ze zich verantwoordelijk voelen voor de veiligheid van het hele team.
Een ideaalplaatje? Ja, maar ik garandeer je dat je een heel stuk in de richting kunt komen als je dit als labmanager serieus oppakt. Laat je inspireren door collegalabs die dit principe omarmen. Juist daarom zijn dit soort dagen als LabSafety zo effectief, je gelooft pas dat het werkt als het in de praktijk bewezen is.
