Geen paniek, als lab heb je nog wel even, maar het discussiepanel heeft wel een punt. Schuif deze nieuwe ontwikkeling niet te lang voor je uit. Richt een AI-werkgroep op en inventariseer wat het je lab kan brengen.
Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur LABinsights
“De impact van AI wordt in de labwereld waanzinnig onderschat.” Een van de uitsmijters tijdens de paneldiscussie van LABinsights over AI. En als klap op de vuurpijl: ‘wie AI negeert, riskeert zijn bestaansrecht.’
Geen paniek, als lab heb je nog wel even, maar het discussiepanel heeft wel een punt. Schuif deze nieuwe ontwikkeling niet te lang voor je uit. Richt een AI-werkgroep op en inventariseer wat het je lab kan brengen.
Ik schreef het al in mijn vorige column. Laboratoria die kunstmatige intelligentie voor zich laten werken, kunnen efficiënter opereren dan hun collegalabs. Wel gaan de kosten voor de baat uit, het vergt dus een investering. AI zie je nu vooral opkomen in instrumenten en apparaten. Daar wordt de software door AI een stuk slimmer. Zie de automatische kolonieteller die Vitens R&D heeft ontwikkeld. Er is veel tijd gestopt in het trainen van deze applicatie die veel manuele controles uit handen neemt. Ditzelfde zie je ook al jaren in de pathologie waar beeldherkenningssoftware, powered by AI, in testen beter scoort dan menselijke interpretatie. De routinebeelden kunnen prima automatisch; de twijfelgevallen, daar mag de patholoog naar kijken. Het zorgt voor snellere én betrouwbaardere uitslagen van bijvoorbeeld biopsies. Daar wordt het lab en de patiënt beter van.
“Onervaren gebruikers hoeven dan niet meer elk protocol uit hun hoofd te kennen”Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur LABinsights
AI wordt nog niet echt ingezet voor de logistieke processen in het lab en het delen van kennis. Ik hoorde op LabNL dat er nog steeds veel op papier gaat: dan moet je dus door die kaartenbak heen. Ik verwacht dat kunstmatige intelligentie de komende jaren steeds meer mensen gaat ondersteunen bij hun dagelijkse werkzaamheden. In de vorm van agents, personal assistants, die je bij allerlei vragen kunnen helpen. De redactiecommissie gaf wat praktische voorzetjes van dit AI-gebruik. Onervaren gebruikers hoeven dan bijvoorbeeld niet meer elk protocol uit hun hoofd te kennen: AI begeleidt ze stap voor stap. Voor ervaren onderzoekers betekent het sneller werken en meer ruimte voor creatief denkwerk. Ze zijn immers minder tijd kwijt met routinewerk en gezoek.
“Klantvragen die een hoop zoekwerk vereisen kun je met hulp van AI direct of sneller beantwoorden”Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur LABinsights
Al brainstormend over AI kwam onze redactiecommissie met allerlei concrete toepassingen voor AI: van voorspellend onderhoud (voorkomt downtime!) tot fingerprinting om fraude op te sporen. Dit kan zeer waardevol zijn bij het herkennen van vervalsingen in moderne kunst. Hierin kan AI helpen patronen te herkennen en afwijkingen te signaleren die anders over het hoofd worden gezien. Dit werkt natuurlijk ook bij oude meesters. Ook in de dienstverlening, zoals de klantenbalie, zijn er quick wins. Klantvragen die een hoop zoekwerk vereisen, of waar alleen die ene collega antwoord op weet, kun je met hulp van AI direct of sneller beantwoorden. Blijft wel oppassen natuurlijk dit niet bij al te complexe vragen te doen, dan is de kans groter dat het model gaat hallucineren.
Het risico dat gebruikers ‘stoppen met nadenken’ en blindvaren op de adviezen van een AI-algoritme, ligt op de loer bij kunstmatige intelligentie. Neem de generatie Z die zonder navigatie amper de weg kan vinden. Een assistent maakt ook dom. Juist daarom zijn checks, balances en menselijk toezicht cruciaal bij het gebruik van AI. En gelukkig maar, want we willen wel zelf aan de knoppen blijven draaien, toch?