LabAutomation 2016 werd dit jaar voor tweede achtereenvolgende keer in de Brabanthallen gehouden. Het werd wederom een een goed bezocht automatiseringsevenement. De plenaire openingsspeech van Egbert-Jan Sol, innovatiedirecteur bij TNO, was een echte binnenkomer. Sol gaf een kijkje in de technologie van de toekomst in het kader van de vierde industriële revolutie. Hij vertaalde die ontwikkelingen naar de ziekenhuislaboratoria. Sols kritiek was net mals op de huidige inefficiëntie. “Er zijn honderd medische labs in Nederland, maar die zijn gewoon duur. In het ziekenhuis ben je ziek totdat testen het tegendeel hebben bewezen. Maar het Ministerie van VWS zegt: je bent gezond tenzij de arts anders zegt. De theorie is dat het allemaal via de eerstelijns diagnose veel goedkoper kan. Dat geeft een besparing van 1 miljard euro op de huidige 3 miljard euro aan medische laboratoriumkosten, zo blijkt uit het Plexus-rapport van KPMG uit 2010.”
Gamechangers
Voor die verschuiving naar eerstelijns is nieuwe technologie nodig die laboratoriumdiagnostiek bij de arts of zelfs in het huis van de patiënt brengt. “Hoe futuristisch die ‘Tricorder’ uit Star Trek ook klinkt, je kunt straks bij de arts snel een heel aantal ziektes aan zijn bureau diagnosticeren waar je nu nog voor naar het ziekenhuis moet. Er komt compacte elektronica die je op folies plakt en die heel ver gaat in het meten van allerlei zaken. Weet dat de gamechangers van straks pleisterachtige dingen of armbandjeszouden kunnen zijn die van alles kunnen meten.”
Living labs
In de ziekenhuizen kan de laboratoriumdiagnostiek veel efficiënter met robotisering, stelde Sol. “De ontwikkeling gaat richting een lab met robotstraten en het gaat steeds meer om de economies of scales. Dat kan niet in kleine labs. Hou er rekening mee dat we in een consolidatieslag zitten. Aangezien er steeds meer bij de arts zal gebeuren, zal de markt er over vijf jaar heel anders uitzien. De verzekeraars die 1 miljard willen besparen, willen nu nog geen geld steken in experimenten met nieuwe technologieën bij de arts en de patiënt thuis, maar dit zal in de wereld van medische diagnostiek net als in de (smart) industrie toch gaan gebeuren. Daar zijn hier allerlei living labs voor opgericht.”
Elektronische proefboeken
Gerdina Draaijer, facilitair accountmanager bij het Centraal Veterinair Instituut, vertelde over de voordelen die de overstap van papieren naar digitale registratie voor CVI-onderzoekers had opgeleverd. De proefboeken zijn nu elektronisch geworden. “Papieren registratie kan moeilijker leesbaar zijn, is weinig flexibel en het samenstellen van gebonden boeken is een hoop werk. Je hebt geen backup in de fase dat dieren op stal staan; het kan gebeuren dat een varken uitbreekt en een boek opvreet. Overtypewerk nadien is dom werk en foutengevoelig.”
Real-time oproepbaar
De gegevensregistratie gaat nu met iPADs met een softwareoplossing van iVention. Hiermee kan de gebruiker in de dierenruimte snel gestructureerde data invoeren in gestandaardiseerde formulieren. “Met een keuzelijst is het aantal formulieren beperkt en ook de velden bieden alleen plek aan compacte teksten. De invulvrij heid is beperkt met verplichte velden. Data zijn realtime oproepbaar achter het bureau en direct om te zetten naar Excel om berekeningen te kunnen doen. Met de auditmodule zijn alle wijzigingen oproepbaar en traceerbaar in een web based systeem dat binnen het instituut werkt met een sleutel. Deze oplossing is uiteindelijk gevalideerd tot e proefboek conform de GAMP 5 richtlijn. Op 1 april 2014 zij n we live gegaan.”
Cultuuromslag
Digitaliseren roept altij d weerstand op. Zo ook bij het CVI, maar nu wil niemand meer naar de oude situatie terug. “Er is sprake van een positieve cultuuromslag. We werken meer gestandaardiseerd, kunnen tussentijdse kwaliteitscontroles doen en onderzoekers raken meer betrokken bij het onderzoek via de ‘alleen lezen’-functie. Alles direct in Excel is efficiënt. We gebruiken het nu twee jaar en we gaan een update doen van de planningsmodule voor ruimteplanning en bezetting van de locatie.”
