Alessandra Cambi | Foto: Patrick Mulder
Doorbraken in de mechanoimmunologie, over het effect van de fysieke omgeving op immuuncellen, en neuro-immunologie, over de rol van immuuncellen op het ontstaan van hersenziekten, gaven tijdens het NVVI-congres nieuwe inzichten in de oorzaken van immuunziekten.
Verder spraken bekende immunologen van de Nederlandse Vereniging voor Immunologie op dit congres over hoe bepaalde membraangebonden blaasjes ‘endosomen’ zich voortbewegen in de cel. Ook gingen ze in op welke rol het enzym BTK en complement, bij de afweer betrokken eiwitten, spelen bij diverse immuunziekten. Op het jaarlijkse NVVI-congres delen immunologen en onderzoekers de laatste ontwikkelingen in de immunologie, waaronder:
- Mechanoimmunologie; over het effect van fysieke omgeving op immuuncellen
- De relatie tussen immunologie en neurologie op basis van onderzoek naar de rol van immuuncellen op het verloop van hersenziekten
- De beweging van endosomen binnenin de cel door motoreiwitten
- De rol van BTK en complement bij het ontstaan van immuunziekten
De impact van mechano-immunologie
Professor Alessandra Cambi (Radboudumc, Nijmegen) nam de zaal mee in haar onderzoek naar de invloed van de fysieke omgeving op cellen. Zo heeft bijvoorbeeld verandering van collageenstructuren in de huid door veroudering of littekenvorming invloed op het gedrag van immuuncellen doordat spanningen in de omgeving van cellen verschuiven. Cambi benadrukte het belang van materiaalkeuze in celkweekexperimenten, aangezien plastic de activatiestatus van immuuncellen kan veranderen.
“Het gebruik van plastic voor celkweek kan de activatiestatus van cellen beïnvloeden”
Professor Alessandra Cambi
De relatie tussen immunologie en neurologie
Professor Elga de Vries (Amsterdam UMC) presenteerde haar onderzoek naar de rol van het immuunsysteem bij neurologische ziekten, zoals Alzheimer en multiple sclerose. Door geavanceerde technieken zoals cytometry by time of flight (CyTOF), waarbij de massa en aanwezigheid van antigenen op losse cellen wordt gebruikt om celpopulaties te karakteriseren en kwantificeren, onderzoekt ze welke immuuncellen betrokken zijn bij het ziekteverloop van deze hersenaandoeningen. Haar werk met organoïds, kleine gekweekte stukjes hersenweefsel, en patiëntbiopten draagt bij aan proefdiervrij onderzoek en biedt nieuwe inzichten voor de behandeling van hersenziekten.
Hoe endosomen binnenin de cel bewegen
Professor Jacques Neefjes (LUMC, Leiden) presenteerde zijn onderzoek naar de bidirectionele beweging van endosomen binnen cellen, waarbij motoreiwitten en het endoplasmatisch reticulum – een netwerk van membranen in het cytoplasma – essentieel zijn voor hun mobiliteit. Neefjes benadrukte het belang van deze bevindingen voor het begrijpen van cellulaire communicatie en hoe verstoringen in deze mechanismen kunnen bijdragen aan het ontstaan van auto-immuunziekten en kanker.
“Op het jaarlijkse NVVI-congres deelden immunologen en onderzoekers de laatste ontwikkelingen in de immunologie, waaronder het effect van fysieke omgeving op immuuncellen”
Burton’s tyrosine kinase (BTK) | foto: Adobe Stock
Rol van BTK en complement bij immuunziekten
Tijdens de Van Lochem Lecture presenteerde professor Rudi Hendriks (afdeling Longziekten, Erasmus UMC, Rotterdam) zijn onderzoek naar de rol van Burton’s tyrosine kinase (BTK), een enzym dat fosfaatgroepen kan toevoegen aan eiwitten, en betrokken is bij het ontstaan van fouten in de afweer en leukemie.
Hij belichtte hoe BTK bijdraagt aan de ontwikkeling van auto-immuunziekten en bepaalde (interstitiële) longziekten die longfuncties doen verslechteren door ontstekingen of littekenweefsel. Belangrijke inzichten die helpen te komen tot gerichte behandelingen.
Professor Leendert Trouw (LUMC, Leiden), tenslotte, deelde zijn expertise over het complementsysteem, een verzameling eiwitten die belangrijk zijn voor de afweer. Hij ging in op de toepassing van complementremmers bij aandoeningen zoals auto-immuniteit, infecties en kanker.
Hij benadrukte hoe kennis over biomarkers, immunopathologische processen en experimentele therapieën bijdraagt aan de verbetering van behandelingen voor stoornissen binnen het complementsysteem.
