Bas van Driel adviseert de redactie van LABinsights
Ik heb inmiddels zoveel jaren ervaring dat het noemen van de exacte tijd die is verstreken na een gebeurtenis te confronterend is geworden.
Bas van Driel adviseert de redactie van LABinsights
Dus voor mijn eigen gemoedsrust zal ik zeggen dat ik meer dan 10 jaar geleden de overstap van de medische wereld naar de voedingsindustrie heb gemaakt. Veel dingen waren anders, maar wat mij het meeste opviel was dat technieken die gemeengoed waren in de ziekenhuis- en (semi-)overheidswereld nog in de kinderschoenen stonden in de levensmiddelenindustrie. Denk dan bijvoorbeeld aan ELISA- en PCR-technieken. De belangrijkste redenen: de relatief hoge kosten en regelgeving. Jammer, want met die nieuwe technieken kun je sneller en vaak ook betrouwbaarder meten. Inmiddels zijn deze technieken een stuk goedkoper geworden en zet de levensmiddelenindustrie ze wel grootschalig in.
Ik denk dat de geschiedenis zich zal herhalen met de Whole Genome Sequencing (WGS)-techniek, een afgeleide toepassing van High Throughput Sequencing (HTS). Dit procedé stelt ons in staat om het hele genoom van (pathogene) micro-organismen in kaart te brengen. Je identificeert niet alleen het micro-organisme, maar brengt ook zaken als virulentie, resistentie en andere functionele karakteristieken in kaart. Ook kun je relatief eenvoudig en betrouwbaar een link leggen tussen ziektegevallen en besmettingsbronn(en). Voedingsmiddelenfabrikanten kunnen ook onderscheid maken tussen persistente bacteriestammen en passanten in hun fabriek. Zeker waardevol, want dit onderscheid is nogal bepalend voor de te ondernemen acties.
Samenwerking – zowel nationaal als internationaal – tussen referentielaboratoria en voedselveiligheidsautoriteiten, waarbij gebruik gemaakt werd van WGS, heeft al in een aantal gevallen de besmettingsbron bij een uitbraak opgespoord. De listeriabesmetting bij Offerman is hier een mooi voorbeeld van. Je hoeft je natuurlijk niet te beperken tot pathogenen: ook het in beeld brengen van specifieke bederforganismestammen is waardevol.
Mars en Nestlé hebben al voorzichtig een begin gemaakt met het systematisch toepassen van deze techniek. Maar hoe mooi zou het zijn wanneer we deze techniek op grote schaal zouden kunnen gaan toepassen in de hele voedingsindustrie. De analysekosten zullen dan gaan dalen. Wel zijn er nog enkele hordes te nemen, voordat we deze techniek breed kunnen inzetten bij het onderzoek op pathogenen in de voedingsindustrie. Denk aan het vullen en beheren van enorme databases of het vaststellen wie er toegang tot die database heeft. Ook daar zal nieuwe aanvullende regelgeving nodig zijn, al vrees ik dat we wederom langer dan 10 jaar op opschaling van deze veelbelovende techniek zullen moeten wachten.
