‘High-end apparatuur als een black box’

Els van den Brink | Fotografie: Marco Vellinga

Het voelt nog een beetje onwennig. Sinds 1 oktober 2022 kan Willem van Raalte zichzelf commissaris noemen in plaats van CEO van Da Vinci Laboratory Solutions BV en heeft hij het stokje overgedragen aan zijn zoon Martijn. Martijn was al sinds 2007 betrokken bij het bedrijf dat zijn vader in 2000 had opgericht. “Het is mijn ambitie om de groei die we doormaken, te blijven vasthouden, terwijl we tegelijkertijd onze kwaliteit en service op het peil houden zoals dat nu is”, aldus de kersverse CEO. “Daarbij vind ik het heel belangrijk dat de sfeer blijft zoals die nu is. Da Vinci is een familiebedrijf, en voor heel veel werknemers voelt het ook zo familiair. Ik denk dat dat echt de basis is van ons succes.”

Meer toegevoegde waarde

In 2000 zag Willem zijn kans schoon om een eigen bedrijf op te richten. “Ik was werkzaam in de laboratoriumapparatuur, maar ik vond dat er meer toegevoegde waarde moest worden gemaakt op standaardapparatuur. Bijvoorbeeld door aanpassingen in de monstername of data-analyse, afhankelijk van de behoeften van de klant. Daar zijn we nu nog steeds mee bezig”, vertelt Willem enthousiast. Ondertussen is het bedrijf uitgegroeid tot een onderneming die wereldwijd actief is met ruim veertig werknemers in Nederland, India, Singapore en binnenkort ook China.

Standaardapparatuur aanvullen

De focus van Da Vinci ligt bij gas- en vloeistofchromatografie. Da Vinci is channel partner van marktleider Agilent, maar kan de standaard chromatografische apparatuur op allerlei manieren aanvullen en uitbreiden. “Dat kan een uitbreiding van vijfentwintig, maar ook van tweehonderdvijftig procent zijn, vergeleken met het oorspronkelijke apparaat”, zegt Willem. Hij noemt als voorbeeld een LPG-injector die Da Vinci ontwikkelde naar aanleiding van een vraag uit de markt.

Willem vertelt: “Bestaande LPG-injectoren gaven een veel te grote spreiding in de resultaten. Samen met een groot energiebedrijf bedachten we dat het waarschijnlijk beter werkt als je LPG als vloeistof kan inbrengen. Maar hoe doe je dat? Ons uitgangspunt is altijd: ‘Alles is al een keer gedaan, dus kijk rond waar het al eens is toegepast’. Zo ontdekten we dat ditzelfde principe al werd gebruikt in auto’s die rijden op LPG. Wij zijn dus aan de slag gegaan met een injector uit zo’n automotor en dat bleek inderdaad goed te werken.”

Complexe monsters

Martijn en Willem zien bij hun klanten een duidelijke trend dat de materialen en mengsels waaraan gemeten wordt, steeds complexer zijn. Hierdoor wordt het steeds lastiger om de specifieke componenten uit de matrix te isoleren. “Voor ons is dat een mooie kans, want daar ligt juist onze kracht”, zegt Willem lachend. Een voorbeeld daarvan is de snelle peroxide analyzer, die Da Vinci ontwikkelde naar aanleiding van een explosie in een raffinaderij in Nederland, vertelt hij.

“Deze explosie ontstond door een ophoping van peroxide, dat tijdens het proces was gevormd. Vandaar dat de vraag was hoe je dat zou kunnen voorkomen. We hebben daar een module voor gebouwd met een kleine reactor waarin een hoeveelheid feedstock wordt omgezet op dezelfde manier als in een petrochemisch proces, om vervolgens te meten hoeveel peroxide daarbij wordt gevormd. Op die manier kunnen we een voorspelling doen over wat er in het proces gebeurt. Deze analyzer is ondertussen een standaardtechnologie geworden die ook kan worden ingezet voor andere toepassingen.”

Meten met sensoren

Een tweede opvallende trend is dat er steeds meer gemeten wordt, vertelt Martijn. “Denk maar aan PFAS. Een paar jaar geleden had bijna niemand daarvan gehoord, en nu moet het overal gemeten worden.” Vandaar dat er ook steeds meer behoefte is aan kleine en draagbare analyseapparatuur, om het lab bij wijze van spreken naar het monster toe te brengen in plaats van andersom. Steeds vaker gaat het daarbij om sensortechnieken, die rechtstreeks kunnen meten tijdens een productieproces.

Willem is daar erg enthousiast over: “Ik geloof daar echt enorm in. Ik denk dat laboratoria steeds mobieler worden, of dat nu met specifieke sensoren is of met iets als een simpel meetwagentje waar appratuur op staat. Alles wordt kleiner en sneller.” Tegelijkertijd betekent dat niet dat het lab ook zal verdwijnen, relativeert Martijn. “Je hebt altijd nog een laboratorium nodig om de sensoren te controleren. Bovendien kunnen sensoren maar één tot drie componenten meten, terwijl in het lab veel meer tegelijkertijd gemeten kan worden.”

Bediening door operators

Willem en Martijn merken dat er hierdoor steeds meer vraag is naar robuuste meetapparatuur, die ook bediend kan worden door mensen die zelf geen analist zijn. “Omdat er steeds meer gemeten moet worden, gebeurt dat ook steeds vaker in de fabriek, door een operator in plaats van een analist. Soms is er in het hele bedrijf zelfs geen analist aanwezig, maar moeten er wel bepaalde analyses gedaan worden vanwege kwaliteitseisen. In dat geval zorgen wij voor software die nog eenvoudiger te bedienen is. De hardware is dan meer een black box. Dat kan natuurlijk alleen als de apparatuur ook echt heel betrouwbaar is.”

Kennis bundelen

Wanneer gebruikers van de meetapparatuur zelf de kennis niet meer in huis hebben, is er nog meer behoefte aan kennisgerichte service vanuit de leveranciers. “Zelf staan we daarom voor de uitdaging hoe we die kennis gebundeld kunnen houden. Vandaar dat we het zo belangrijk vinden om actief mee te doen aan kennisnetwerken en partnerships aan te gaan met bedrijven die in hetzelfde gebied werkzaam zijn. Met onze nieuwe strategische aandeelhouder gaan we nog een stap verder”, zegt Martijn. “Niet alleen het bundelen van kennis en autonome groei, maar ook strategische partnerships en overnames zijn een reële optie in onze groeistrategie.”