De flexibele analiste

Mark van Lieshout adviseert de redactie van Labinsights

Laat ik jullie even meenemen naar de commerciële labs waar dagelijks tienduizenden analisten keihard werken om vitale onderdelen van onze maatschappij draaiende te houden. Hun rol is niet direct zichtbaar, maar ze zijn o zo belangrijk. Ze werken in labs waar een veelvoud aan testen wordt uitgevoerd aan routinemonsters, die aan de klantspecificaties moeten voldoen, die een groen vinkje moeten krijgen, zodat dingen blijven draaien.

Laat ik specifiek inzoomen op die labs die service verlenen aan de grote havens op deze wereld. Een wat onzichtbare, maar zeer belangrijke tak van sport in de labwereld, want de zeevaart is groot en overal aanwezig: zowat alles wordt per schip getransporteerd. De schepen gebruiken daarvoor brandstof en ook smeerolie die uitgebreid getest moet worden. De laboratoria die zich hier mee bezig houden worden dagelijks bestookt met tientallen, zo niet honderden monsters, die vaak per omgaande gerapporteerd dienen te worden.

VPS in Barendrecht, waar ik werk, levert dit soort service aan de gehele maritieme wereld en is helemaal gespecialiseerd in onderzoek aan brandstoffen en smeerolie. We doen dat in vijf grote laboratoria wereldwijd. Elke ochtend en middag levert een koeriersdienst al die monsters af. Alles wordt digitaal geregistreerd, ‘papieren’ worden gecheckt en waar nodig wordt aanvullende info opgevraagd. Pas dán begint de reis door het lab zelf. Een monster moet soms wel twintig analyses ondergaan door zomaar evenzoveel analysetoestellen.

Binnen VPS is een groot gedeelte hiervan geautomatiseerd. Een grote sub-sampler is hiervoor custom made gebouwd. Deze labrobot weegt, schudt, vult af, verdeelt, mengt en pipetteert alle monsters en plaatst deze in monsterrekken. De analisten pikken die op om ze naar de betreffende analyzers te brengen. Honderden samples per dag worden volgens een veelvoud aan methodes geanalyseerd om alles 24 uur later weer te rapporteren aan de klant!

De drijvende motor hierachter is en blijft die flexibele analist. Zij staat garant voor de planning en timing van de grote monsterstroom. Weet wanneer wat gedaan moet worden, wat prioriteit heeft en wanneer analyzer X moet draaien. Of het nu een natchemische Karl-Fisheranalyse is of een bewerkelijke ontsluiting voor een latere ICP-analyse. De grote variëteit aan analyses maakt werken in een dergelijk laboratorium een bijzonder leerzame exercitie. Ook qua planning – elke dag leidend in zo’n groot lab. Deze analisten zijn ook daarin meester en hebben daar hun hele verdere carrière voordeel van.

Automatisering en robots spelen uiteraard ook een belangrijke rol in ons lab. Waar mogelijk zijn analyzers voorzien van monsterbehandelingssystemen om de methodes zonder fouten, reproduceerbaar en accurater uit te voeren. Wellicht komen er in de toekomst ook nog cobots bij – de zogeheten collaborative robots.

In plaats van bijvoorbeeld een monstervoorbehandeling volledig te automatiseren, kunnen cobots kleine simpele handelingen uitvoeren, waarbij ze naast de analisten hun werk doen. Zie het als een hulpje dat het leven van de flexibele analist beter maakt. Een interessante ontwikkeling waar labgekken als ik naar uitzien!